Manipulatory, jak każda maszyna przemysłowa, podlegają regulacjom prawnym. Zrozumienie tych przepisów to kluczowy krok w bezpiecznym i efektywnym użytkowaniu tego typu urządzeń. Od dyrektyw europejskich po krajowe normy, przepisy mają na celu zapewnienie zgodności maszyn z normami bezpieczeństwa oraz regulację ich wprowadzenia na rynek. W tym artykule przedstawimy najważniejsze przepisy dotyczące manipulatorów przemysłowych.
Przepisy europejskie regulujące rynek maszyn
Podstawowym aktem prawnym, który reguluje produkcję i użytkowanie maszyn w Europie, jest Dyrektywa Maszynowa 2006/42/WE. Uchwalona przez Parlament Europejski 17 maja 2006 roku, zastępuje wcześniejszą dyrektywę i stanowi fundament działań we wszystkich państwach UE.
Dyrektywa zawiera podstawowe przepisy, począwszy od prawnej definicji maszyny i określenia tego, jak urządzenia powinny być projektowane i budowane. Szczegółowo precyzuje wymagania dotyczące bezpieczeństwa oraz procedury wprowadzania maszyn na rynek.
Zgodność z Dyrektywą Maszynową potwierdzana jest deklaracją zgodności oraz oznaczeniem CE, które otrzymuje każda maszyna spełniająca wymagania. Odpowiedzialność za spełnienie tych norm spoczywa na producencie, który deklaruje, że urządzenie jest zgodne z europejskimi standardami. Dalmec, jako producent manipulatorów przemysłowych, zapewnia pełną zgodność swoich maszyn z Dyrektywą oraz wystawia odpowiednie deklaracje zgodności.
Polskie przepisy dozoru technicznego
Termin „manipulator przemysłowy” nie jest bezpośrednio zdefiniowany w polskich przepisach prawnych. Stosuje się do niego ogólne przepisy dotyczące urządzeń transportu bliskiego (UTB).
Oprócz Dyrektywy Maszynowej, urządzenia wdrażane w Polsce dodatkowo obowiązują przepisy dotyczące dozoru technicznego, które zostały określone w Ustawie z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. Nr 122, poz. 1321, z późniejszymi zmianami).
Wynikającym z ustawy aktem prawnym jest Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 30 października 2018 r., które reguluje warunki techniczne związane z eksploatacją, naprawą i modernizacją urządzeń transportu bliskiego (UTB).
Specjaliści BHP i inżynierowie produkcji nie zawsze zdają sobie sprawę z tego, że nowe rozporządzenie z 2018 roku uprościło przepisy dotyczące dozoru technicznego UTB (informacje te można znaleźć z Załączniku 1. dotyczącym form dozoru technicznego i terminów badań okresowych).
Obecnie manipulatory do 250 kg, z wyłączeniem dźwigów i urządzeń do transportu osób, podlegają pod dozór uproszczony, co oznacza, że nie trzeba ich zgłaszać do Urzędu Dozoru Technicznego, aby otrzymać zgodę na eksploatację.
Dodatkowo, Dalmec Polska uzyskał potwierdzenie z Centralnego Biura UDT, że manipulatory tej firmy o udźwigu do 1,5 tony mogą podlegać uproszczonemu dozorowi technicznemu, z wyjątkami dotyczącymi stref ATEX (dozór pełny) czy manipulatorów podwieszanych przejezdnych (dozór ograniczony).
Dalmec dostosowuje także swoje manipulatory do obowiązujących polskich norm dotyczących bezpieczeństwa maszyn, takich jak PN-EN 12.100 czy PN-EN 14.238/2009.
Przepisy dotyczące operatorów
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 marca 2000 r., znowelizowanym w 2017 roku, pracodawcy mają wręcz obowiązek stosować techniczne i organizacyjne rozwiązania zmniejszające potrzebę ręcznego przenoszenia ładunków przez pracowników.
Przepisy określają maksymalne dopuszczalne obciążenia dla mężczyzn (30kg przy pracy stałej) i kobiet (12kg), co w praktyce oznacza konieczność wdrażania rozwiązań technicznych, takich jak manipulatory, aby uniknąć przeciążeń. W naszym artykule przeczytasz więcej o tym, jak manipulatory pomagają zapobiegać chorobom układu mięśniowo-szkieletowego.
Szkolenia z obsługi manipulatorów można natomiast zakwalifikować jako szkolenia stanowiskowe, co pozwala firmom na elastyczne i efektywne wprowadzenie tego typu maszyn.
Jakie przepisy dotyczą manipulatorów przemysłowych?
Produkcję, wdrożenie i eksploatację manipulatorów przemysłowych, podobnie jak innych maszyn, obowiązuje wiele norm. Na szczęście w praktyce dla manipulatorów zasady dozoru i szkolenia są w znacznej mierze uproszczone. O zgodność z normami urządzenia troszczy się producent.
Regulacje dotyczące użytkowania manipulatorów obejmują zarówno przepisy europejskie, jak i krajowe. Dyrektywa Maszynowa i przepisy dozoru technicznego stanowią fundament prawny, a manipulatory, takie jak te oferowane przez Dalmec, są projektowane i produkowane z pełnym poszanowaniem obowiązujących norm.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o użytkowaniu manipulatorów w Twojej firmie, zapraszamy do kontaktu z naszymi specjalistami!